tikə

is.

1. Böyük bir şeydən sınmış, qopmuş, ayrılmış və ya kəsilmiş kiçik hissə, parça, qırıq. <Rövşən> salam-əleykəssalamdan sonra daşın bir balaca tikəsini ustaya verib dedi. . «Koroğlu». // Yeyilən şeyin bir hissəsi. Pendir tikəsi. – <Musa kişi:> Arvad, sən allah, yadından çıxmasın, bu ətdən bir tikə də o Həsənəlinin yetimlərinə göndər, yazıqdırlar. . M. İ.. // məc. Yaşamaq üçün vəsait; yeyəcək, yeyiləcək şeylər. Tikəsini dostu ilə bölmək. – Düşmənin tikəsindən dostun şilləsi yaxşıdır. (Ata. sözü). İnsan gərək dayanıbdurmasın, yatıb vaxtını, gününü öldürməsin, çıxan tüstü, hazır tikə axtarmasın. S. R..

2. «Bir» sözü ilə – bir tikə – 1) bir az, bir zərrə, bir qırıq, zərrə qədər, qətiyyən, əsla. Bacardıqca vermə yer beynində artıq yükə; Mənə bax, ay qız, mənə, dərd çəkmirəm bir tikə. S. Rüst.. Havada bir tikə də bulud, duman və tüstü yox idi. M. İbrahimov; 2) balaca, kiçik, bambalaca. Bir tikə uşaq.

◊ Tikə boğazından getmək – həyəcandan, yorğunluqdan, hirsdən və s. hisslərdən dolayı heç nə yeyə bilməmək. Haram tikə – bax haram. Ürəyi bir tikə olmaq – bax ürək. Yağlı tikə – bax yağlı 3-cü mənada.